Nuwejaarsvoornemens

Elke jaar val mens in die slaggat. Ek wonder of ek dit al ooit reggekry het om een nuwejaarsvoorneme deel van my lewe te maak. Elke voorneme is tog maar eintlik 'n versugting, 'n refleksie van dit wat mens graag wil wees of voel jy nog nie bereik het nie.

Vanoggend in die gure Engelse weer was die herfsblare verys. Wat 'n verfrissende gesig. Ek wou die herinnering vasvang. Al wat ek by my het om foto's mee te neem is my selfoon, glo dit of nie. Ek moes terugloop, in die koue, na my kamer toe om die selfoon te gaan haal vir 'n foto. Ek het gewik en geweeg of ek dit nie eerder later moet doen nie.
'n Halfuur later toe ek daar verby loop was daar van die yskunswerk net 'n blarepappery oor. Die skoonheid van die ys, vasgevang in die oggendson was vlietend.

So is dit ook met ons nuwejaarsvoornemens. Op die eerste Januarie skitter hulle soos juwele, maar smelt weg tot 'n pappery van roetine en alledaagse bestaan. Daar moet tog 'n manier wees om 'n nuwejaarsvorneme in te messel tot 'n gewoonte en later 'n lewenswyse.

Meeste van ons voornemens wentel rondom fisiese verbetering. Ons wil maerder word, meer tyd hê vir ontspan, gesonder leef... Alles gesetel rondom verbetering van ons fisiese welstand.

Die mens is egter 'n drie-dimensionele wese. Liggaam, siel en gees.
Die liggaam sien ons, ons kan daaraan raak en juis daarom is dit maklik om meeste nuwejaarsvoornemens aan die liggaam toe te ken. Sommige voornemens dring deur tot op sielvlak. Ons siel huisves ons emosies en persoonlikheid. 'n Voorneme om geduldiger te wees, om eerlik en opreg te wees sou 'n voorneme van die siel verteenwoordig.

Maar die gees word meestal afgeskeep. Die gees omskryf ons gewete, intuïsie en gemeenskap met God. Uiteindelik beheer die gees die werking van die liggaam en siel.
Daarom glo ek dat die enigste manier om 'n voorneme te laat slaag is om dit in die hande van die kaptein van die skip te plaas. Die gees is die kaptein van jou skip. Elke verandering van rigting wat vanuit die gees spruit sal uiteindelik die bestemming van die liggaam en siel bepaal.

Die manier hoe ek die jaar my voornemens gaan benader is om elkeen in 'n kompartement te plaas. Skryf die voorneme neer. Vra jouself: Kom hierdie voorneme vanuit die liggaam, siel of gees? Sorg dan dat jy voornemens in elke kompartement het.

Begin jou fokus op die voornemens van die gees. Evalueer jouself na 'n paar maande. Jy sal verbaas wees om te sien dat baie van die voornemens in die liggaaam en sielkompartement outomaties vervul is. Indien nie, kan jy dan op hulle konsentreer.

Om enigeiets in die lewe te laat slaag moet jy jouself, jou voornemens, jou vermoëns en beperkinge ken.

Mag jy in 2009 jouself volkome leerken en deur selfkennis elke voorneme laat slaag.

Reuke

Die reuksintuig het sekerlik die vermoë om die helderste herinneringe voor 'n mens se geestesoog op te roep. Die reuk van gebakte brood, koljander en gemaalde koffie kan in 'n splitsekonde my soos 'n bokstert kleuter op my Oupa en Ouma se plaas laat voel.

Geure roep herinneringe van verlange op, laat mens tuis voel in die vreemde, kan 'n sekere tyd van die jaar inlyf. Hier oor Kersfees word die wêreld besaai met geure van kaneel en ander speserye. Ons skep atmosfeer in ons huise, of verdoesel onaangename reuke met kamersproei. 'n Vrou se parfuum (en ja, sommige mans s'n ook), vertel 'n storie van sy eie. Wie sy is, of dalk graag sal wil wees... Dit verklap iets omtrent haar selfvertroue en is iets, behalwe 'n eerste indruk wat vir 'n ruk nog agterbly nadat sy al weg is.

Toe ek hier in Londen aanland kon ek toe oë die stad aan sy geurafdruk herken. Daar was Starbucks-aromas gemeng met nat koue lug, badballe vanuit 'n stasiewinkeltjie, om maar net 'n paar te noem.

Vir my dra elke reuk 'n storie - elkeen het die vermoë om intense emosies te ontlok. Die wat dit besef kan dit beslis tot hulle voordeel gebruik. Om hierdie rede was 'n T-hemp van Mario, bespuit met sy gunsteling deodorant, een van die eerste items wat ek ingepak het om die verlange te probeer stuit. Hierin gaan ek slaap, en so probeer om my brein te kortsluit van verlange. Dit werk, tot op 'n punt...

In Korintiërs beskryf Paulus elke Christen as wierook wat vir God gebrand word. Dit is ongelooflik wanneer mens besef dat ons 'n geur versprei - ons lewe, dade, woorde versprei onder ongelowiges en dieselfde geur lok verskillende reaksies uit. Die reaksie wat ons lewensgeur ontlok is buite ons beheer, maar ons het wel beheer oor die boodskap wat opgesluit lê in die geur wat ons versprei. Is dit 'n geur wat God laat glimlag, 'n geur waarmee Hy tevrede is?

Net wanneer ons in opregtheid, toelaat dat die Heilige Gees elke dag die vlam van liefde in ons aansteek sal ons deur Jesus 'n geur van hoop in hierdie wêreld wees

Piesangbrood

Party dae pak die gier mens mos beet om skeppend in en om die huis te raak. Jy gryp na die stofbedekte tuingereedskap en begin plantjies plant, verf die afgedopte mure, pak kaste reg of 'n mens begin bak...

Om een of ander onverklaarbare rede het die paar oorryp piesangs in die vrugtebak my tot 'n bakaksie geïnspireer. Ek het 'n ou beproefde reseppie gaan raadpleeg en aan die werk gespring. Stap-vir-stap het ek afgemeet, geklits, verpulp, gemeng, ingegooi...
Die oond was reg, die broodjie in.
Om seker te maak ek doen alles volgens die boek het ek selfs die oondklokkie gestel (iets wat ek al voorheen vergeet het).

Een van die vreugdes van bak is die afwagting wat die bakperiode vergesel - die reuke wat die huis vul laat jou mond sommer byvoorbaat al water. Jy gaan kort-kort loer om te sien hoe jou poging vorder. Ongelukkig is dit juis hierdie afwagting wat bitter gou in ontnugtering kan verander.

Die bakproses is die enigste doeel waaroor jy geen beheer het nie - maak nie saak hoe slaafs jy die resep nagevolg het, hoe akkuraat jy afgemeet het nie. Tot my diepe ontnugtering moes ek dit toe uitvind tydens 'n loersessie die oond in. Die een kant was besig om te verkool, terwyl die deeg aan die anderkant besig was om soos 'n fontein oor die rand van die pan te borrel.

So is die lewe ook maar. Ons pak ons drome en dagtake aan - lees die lewensreseppie, probeer ons bes om binne meetbare riglyne te bly.
Maar ten spyte van ons suiwerste bedoelings en beste pogings is daar steeds faktore waaroor ons geen beheer het nie.

Ons lewens beland in oonde waarvan die termostate onklaar geraak het. Ons verkool onder hoë rentekoerse, werksdruk, mislukte verhoudings, geweldsmisdaad, onvervulde verwagtinge.

Dit is so maklik om dan bitter te raak en met reg. Maar soms is dit juis daardie bros korsie om die piesangbrood wat hom 'n karaktervolle smakie gee.

En as die bakpoging heeltemal misluk het dan kan jy altyd weer begin. Met genade van Bo is daar altyd weer genoeg bestanddele vir nog 'n poging.
Onthou net om die oond eers te laat regmaak.

Uitklophou

"Progress has little to do with speed, but so much to do with direction." Unknown

Ons almal het min of meer 'n idee waar ons onsself oor 5 jaar van nou af graag wil bevind. Ons skets prentjies van 'n voorspoediger toekoms. Ons werk harder, in die geloof dat ons, met ekstra werk en deursettingsvermoë, 'n 5 jaar plan binne 1 jaar kan voltooi. Na vyf jaar is ons verbaas om te besef dat ons steeds nie ons doelwit bereik het nie. Veel eerder het die doelwit, gedryf deur ons onversadigde behoeftes, nou net nog hoër geskuif.

Ongelukkig bly tevredenheid mens ontwyk solank as wat mens die lewe as 'n renbaan sien. Die lewe is nie daar om voltooi te word nie, nie daar om oorwin te word nie. As jy so daarna kyk bly jy voel die lewe maak jou klaar, jy is uitoorlê...
Ek dink ons kyk so dikwels net verkeerd na die lewe, want uiteindelik bepaal jou lewensuitkyk jou benadering tot elke lewensdroom en -uitdaging.

Die lewe is hard, maar as jy dit weet is jy voorbereid op dit wat op jou wag. Jy kan die lewe nie 'n les leer nie en hy skuld jou niks. Hy praat net met diè wat tyd maak om te luister en heel dikwels verstaan mens nie altyd wat hy probeer sê nie.

Party dae boksgeveg die lewe jou. Een na die ander peper die houe op jou neer. Net wanneer jy jou ewewig herwin, reg om terug te veg verander jou opponent sy taktiek. Jy probeer harder slaan, agressief terugveg, maar dis hopeloos.
Ons almal het al so gevoel. Daar is so baie verskillende opponente wat houe in die lewe uitdeel - miskien is dit ander se opmerkings, dalk werksdruk, finansiële druk, drome wat nie kon realiseer nie. Maak nie saak hoe hard die hou is, of waar hy jou tref nie, elke hou maak seer.

Ons eerste reaksie wanneer die lewe ons rondstoot, is om harder te slaan. Slaan met meer fors en meer mening. Maar die uitklophou is nie die een wat die hardste geslaan word nie. 'n Uitklophou is daardie hou wat berekend toegedien is, op die regte plek en die regte tyd.

So raak rustig. Dink oor jou lewe, beplan jou toekoms. Gee alles vir God. Wag. Die Here sal jou wys hoe jy jou aanvalstegniek moet verander om uitdagings in oorwinnings te omskep. Spaar jou energie, partymaal hoef jy net jou aanvalshoek te verander.

Engele

Jy het gevra ek moet 'n stuk oor engele skryf. Vir lank het ek probeer dink: waar sal ek begin, watter eienskappe van 'n engel sal ek besing, watter persepsies rondom engele sal ek ondersteun? Daar is al soveel oor engele geskryf - is daar enigsens nog iets nuuts om te sê?

'n Engel word gedefinieer as 'n verhewe wese, wat as 'n boodskapper vir God optree. 'n Ander definisie weer beskryf 'n engel as 'n gids namens God.
In my geestesoog sien ek Gabriël met die verstommende boodskap aan Maria - sy sal die moeder van Jesus, die Verlosser word. 'n Engel bring altyd 'n boodskap wat omwentelinge, deurbrake, insigte bring. Nooit is dit 'n flou geykte boodskap wat almal noodwendig wil hoor nie.

'n Volgende engelbeeld spring in my gedagtes op. God het engele gestuur nadat Adam en Eva uit die tuin van Eden verban is om die tuin te bewaak, sodat niemand kon terugkeer nie. 'n Engel staan vir waarheid en geregtigheid, vasberade om die taak wat God vir hom opgelê het enduit te volvoer. 'n Engel beskerm dit wat vir God en Sy koninkryk kosbaar is met sy eie lewe.

Skielik besef ek: 'n engel is nie swak, met babavetjies om die wange en vlindervlerkies wat 'n mens se hart week maak nie. Engele hoort nie in skilderye, op kalenders en groetekaartjies nie.

'n Ware engel is elke dag op die oorlogsveld - besig om te veg, te stry, te bid, te salf aan dit waarvoor God hom/haar op aarde geplaas het. Ongeag die gevolge, ongeag die teenstand.

Ons is nie volmaak nie, maar 'n anonieme persoon het gesê: Ons is almal engele met net een vlerk en ons ons kan vlieg wanneer ons mekaar omhels.
Al is ek swak, is ek sterk.

Vandag toe jy voor my kom sit, het ek geweet: nou kan ek oor engele skryf. Want in jou oë het ek 'n engel gesien. Jou woorde was 'n boodskap uit God se hand, jou geduldige oor het my van moedeloosheid bewaar. Jou lag 'n gids na inspirasie en kreatiwiteit.
Die lewe se stampe en stote het ook al aan jou vlerke kom knip, maar jy bly vlieg om waar jy kom elke dag engel te wees.

Hande

Anatomie disseksie in tweede jaar was, anders as wat mens sou dink, vir die deursnit mediese student allesbehalwe 'n traumatiese ervaring. Wat meeste van ons daarvan oorgehou het was 'n formalienjas, wat toegang tot die huis geweier is en hope disseksiegrappies, hopeloos te obskuur om in goeie geselskap oor te vertel.

Die gesig, die oë, die hart, selfs die liggaamsdele wat daagliks om spesifieke redes deur klere bedek word, het sonder enige emosionele wroeging onder die skalpel gesneuwel.

Maar hulle het die beste vir laaste gebêre. Die dag toe die hand op die tafel lê, daardie dag het my eie hande gebewe, ek wou anderpad kyk. Hoe kan ek hierdie unieke, volmaakte liggaamsdeel aan flarde sny onder die dekmantel van die akademie?! Vir die eerste keer het ek besef dat hierdie kadawer eens op 'n tyd 'n mens soos ek was.
Na hierdie ervaring het ek vir die eerste keer anders na hande begin kyk.

Die hand is een van die mees ingewikkelde anatomiese strukture (vra maar vir 'n mediese student). Spiere en senuwees is delikaat saamgeweef in gekonsentreerde vorm, sodat die fynste bewegings akkuraat uitgevoer kan word. Selfs die brein herken die hand se belangrikheid. Penfield was 'n neurochirurg wat 'n homonculus opgetrek het waarmee hy die areas van die brein uitgelê het wat kommunikeer met elke liggaamsdeel op motoriese, sowel as sensoriese vlak. Die area in die brein wat handfunksie beheer, beslaan in verhouding die grootste oppervalkte van al die organe. Die konsentrasie senuweepunte in die hand en vingerpunte is baie hoog, om ons instaat te stel om, deur ons hande, die wêreld sonder sig te verken.

So, in my tweede jaar het die hand my vinnig geleer om met respek na hom te kyk.

Hande vertel hulle eie storie.
Die eelte op die handpalms van 'n arbeider praat van dae se harde werk. Die knop aan my middelvinger verraai die hoeveelheid tyd wat ek 'n pen vashou. Party hande maak gereeld 'n draai in die skoonheidsalonne, ander boer net in grond en water.

Hande praat.
'n Hand kan nee dankie sê, hande kan wegdruk, nadertrek, vertroos, tugtig, uitwys. In swaarkrytye het ons hande genoeg empatie om saam te bewe, te sweet...
Deur die hande van die kunstenaar vloei meesterstukke, word gedagtes, perspektiewe woordeloos verwoord.

Hande is uniek.
Hande kan deel word van massa-aksies, rondgeswaai word in protes, maar steeds bly elke hand uniek. Geen vingerafdruk kan homself herhaal nie. 'n Handskrif het net een baas. Aan jou dade, dit wat jou hande verrig, sal jy geken word.

Hande het oë van hulle eie.
Hulle kan voorwerpe sonder sig herken, help blindes om die wêreld van literatuur te verken. Deur die oë van ons hande beleef ons ons geliefdes, versterk ons bande met minder bekendes.

Ons hande kan so baie uitrig, juis daarom moet ons ons hande elke dag met verantwoordelikheid gebruik. Ons moet eg bly aan onsself. Ons hande toelaat om elke dag die storie van die hart te vertel.

Niemand hoef ooit skaam te wees vir sy hande nie. Dra met trots jou hande - dit is 'n verlengstuk van jouself.

Om 'n passie te hê

Ons almal wil graag soos William Wallace wees, 'n man met 'n passie om 'n nasie te red. Of soos Beethoven, die musiek in ons kop hoor eggo, tot ons dit noodgedwonge op papier vaspen. Ons almal wil met Charlize Theron se passie Hollywood aan ons voete hê, terwyl ons 'n Oscar in ons hand hou.

Ons almal wil voel ons het 'n verskil gemaak, 'n naam op mense se lippe geword. Tog struikel ons nogsteeds elke oggend uit die bed, word ons tot Nescafe gedryf om die slaap uit ons breine te skud, sit in verkeer vas op die maat van Highveld Stereo en werk 8-5 in 'n poging om die pot aan die kook te hou. En elke dag word die vraag groter - wat is my eintlike doel hier?

Ja, mens moet dankbaar wees vir werk, gesondheid en kos op die tafel, maar wat het geword van al ons kinderideale? Om te wees dit waarvoor jy bestem is, om dit wat in jou hart geskryf staan elke dag, deur jou doen en late uit te leef.

Daar is nie 'n meer vredevolle en verblydende gesig as om iemand met 'n passie vir dit wat hy doen te aanskou nie. Die konsentrasie en perfeksie waarmee elke taak gedoen word, gemeng met die genot wat spruit uit die volvoering van die taak alleen, is onafhanklik van ander se goedkeuring en 'n gedrewendheid na materialisme.

Jare lank het ek mense beny wat 'n enkele passie in die lewe najaag, want dit is onvermydelik: as jy jou passie uitleef is sukses 'n vanselfsprekende newe-produk.

Ek glo elke persoon word gebore met 'n doel, 'n passie om op aarde uit te leef. Maar wat gebeur dan tussen kindwees en grootword? Hoekom verloor ons, ons visie en eindig op in 'n beroep gedryf deur roetine, vol frustrasie, waarin ons net bly om ons rekeninge te kan betaal?

Wat kan mens doen om passie terug te wen?

In my soektog na verlore passies het ek 'n paar interessante ontdekkings gemaak:

• Die voorliefdes wat ek vandag het, het ek al van kinderdae af. Ek en my man is albei lief vir stap en kamp. Hoe nader ons aan die bos is hoe gelukkiger is ons. Is dit dan 'n verrassing om te weet dat ek van kleins af met al wat 'n kombers en besemstok is, tent opgeslaan het in die agterplaas en toe al gesê het: as ek eendag groot is gaan ek vir baie dae aaneen net met 'n sak op my rug die veld instap? Dit is die moeite werd om historiese navorsing te gaan doen: ou albums nader te trek, pa en ma te raadpleeg oor jou kindergewoontetjies en ideale. Net dalk ontdek jy die passie wat jare lank motgevreet eenkant lê en die fut in jou dag kan terugsit.
• Die ander passie-feit wat my baie lank gevat het om te begryp en ook veroorsaak het dat ek in vele cul-de-sacs beland het, is die opsoek-na-my-enigste-passie-sindroom. Daar is baie mense met net een passie, gebore vir een doel op aarde. Hulle kan niks anders wees as wat hulle is nie en die vervulling van een lewensdoel gee vir hulle selfvervulling. Ongelukkig kon ek self nog nooit net een iets kry wat genoeg is om my te voltooi nie. Die fout wat mens dan geneig is om te maak is om jouself te probeer forseer om net van een iets te hou. In die proses gaan mens se ander belantstellings meestal dood en eindig jy op as 'n ongelukkige bondel sukses op net een gebied. 'n Gefrustreerde besigheidsman wat net syfers leef, dink en eet. 'n Ongeduldige dokter wat nie kan bekostig om vrye tyd te geniet nie, omdat hy nie sal weet wat om daarmee te maak nie. Gun jouself meer as een passie, leef jou belangstellings uit. Streef eerder daarna om 'n interessante mens te wees as 'n suksesvolle een.
• Die ontdekking van jou passies begin by selfontdekking. Ontspan, vergeet van ander se uitsprake of opinies teenoor jou. Leerken jou swak punte, sterk punte, voorkeure en jy sal verbaas wees om uit te vind dat jy op 'n dag jou passies spontaan begin uitleef.
• Onthou: passies kan nooit gekoppel word aan geldelike vergoeding of enige vorm van materiële voordeel nie.
• Dit is alles goed en wel om jou passies te ken, maar ongelukkig het passie bietjie meer om die lyf as om net geken te word. Dit moet ook uitgeleef word. Op hierdie punt moet selfdissipline intree. Soos 'n wilde perd moet passie getem word, moet 'n saal op die rug en toom in die bek geplaas word, wat passie sal lei op die paaie wat by ons lewenstyl aanpas en wat ander rondom ons inag sal neem. So nie kan jou passie op die lantermyn 'n frustrasie en teelaarde vir rusie word tussen jou en jou geliefdes. 'n Passie wat met verantwoordelikheid uitgeleef word verg fokus en selfkennis. Dit is baie maal 'n eensame pad. Jy moet aanhou glo en werk tot by jou doelwit wanneer ander miskien al moed opgegee het.

Om 'n passie te hê is 'n voorreg, maar 'n voorreg wat harde werk, selfdissipline en vasbyt verg. Soek jou passies, vertroetel hulle - so ontdek jy jou ware self.

Vreugde

"All joy reminds. It is never a posession, always a desire for something longer ago or further away."
CS Lewis - Surprised by joy

Oomblikke van vreugde is vlietend. Soos spookasem in die mond. Sodra jy dit begin proe het die substans daarvan reeds onder die mag van jou speeksel geswig.

Vreugde is 'n woord wat met respek hanteer moet word. Miskien juis omdat soveel mense tevergeefs daarna soek, het dit vir my 'n heilige konsep geword. Elke dag is ons op 'n pelgrimstog opsoek na die sleutel om die skatkis van vreugde oop te sluit. Vir jare lank het ek ook geglo dat daar 'n oomblik sal aanbreek waarin die slot sal draai en ek myself lewenslank sal kan verlustig in vreugdeskatte. Bitter was my teleurstelling toe ek al hoe meer en meer begin besef: ek moet gereed wees, geestelik gesnoei, om vreugde te kan omarm.

Gestroop van pretensie en voorafbepaalde idees, moet ek bereid wees om myself in vreugde se arms te plaas. Vreugde spreek tot die individu, dit is nie 'n adrenalieninspuitingservaring wat gemik is op massagenot nie. Juis dit wat vir ander sinneloos mag lyk mag jou hoofbron van vreugde wees.

Vreugde laat sy stem hoor in die kelderkamers van die siel, op vergete plekke laat hy hartstog herleef. Sy gereedskap: die alledaagse. 'n Blom, 'n ou bekende radiowysie, die reuk van pannekoek, sand in jou baaibroek, rooiwyn by kerslig, 'n stoppelbaardsoen, hondelyfies - alles vreugdevonke.

Vreugde wil nie geld kos nie, daarvoor is hy te duursaam.
Vreugde is nie te koop nie, veel eerder daag hy jou uit om te begin soek na die dinge in die lewe waaraan mens nie 'n prysetiket kan hang nie.

Miskien soek ons so hard omdat ons nie weet waarna ons soek nie. Ons jaag op peperduur vakansies, om net moeër terug te kom, koop nuwe karre, huise, klere, verander van lewensmaats - alles in 'n poging om meer gelukkig te wees. Vir 'n vlietende oomblik mag ons dalk meer gelukkig voel, maar geluk is nie vreugde nie. Geluk is soos gaskoeldrank, as die borrels verdamp het is die dimensie weg.

Ons soek verkeerd. Vreugde kom vir 'n oomblik verby - partymaal moet ons mooi kyk om hom te herken. Maar as jy eers een keer in sy gesig gekyk het, sal jy nooit weer dieselfde mens wees nie.

Vreugde kweek vreugde. Dit wat hy agterlaat word soos rimpels op 'n dam, dit kring uit om aan ander te raak. Om dooie dele in jou lewe wakker te skud.

Ek kan vreugde nie koop nie, nie in 'n hok sit, raam of ten volle beskryf nie. Al wat ek kan doen is om dit te ervaar, te deel, dit in te asem, te bewonder en dag vir dag in verwondering te staan ek kyk hoe dit deur my lewe verfkwas.

Reisiger

Reisiger - die woord dra vir my swaar aan wysheid. Voor my sien ek iemand met ervaring wat lyne op sy gesig uitkerf, wat in 'n waas van herinnering die verlede instaar en sy bruin bokstas vol lughaweplakkers oopmaak om, soos 'n towenaar, daaruit verlore skatte, van lande, wat onuitspreekbaar klink, op te tower.
Elke keer wat ek blinkgepoetste reisbrosjures deurblaai, klim 'n hartseer in my bors in, soos wanneer die skoolbus vir 'n graadeentjie wegry. Dit is erger as verlatenheid, 'n gevoel êrens tussen agtergeblewenheid en selfverwyt.

So het ek seisoen vir seisoen bly wens dat ek interessante begrippe soos aankomssaal, beenspasie, vlugvertraging, moltrein en jeughostel deel van my ervaringsveld kon maak. Maar soos die begroting nooit wil klop nie (wat is nuut?) skuif die oorsese reis al laer af op die prioriteitslysie.

Reis is so 'n heilige begrip. Om te reis is sekerlik een van die hoogste pieke van genot wat 'n mens kan bereik. Dit sou eintlik hartseer en wreed wees as dit net vir die rykes, gesondes en mobieles beskore sou wees.

Maar ek het besef: om te reis is gelukkig nie net beperk tot vliegtuigritte en besoeke aan vêr en vreemde lande nie. Elke dag behoort 'n reis te wees. 'n Reis na ons wese, ons bestaan.

Daar is soveel vorme van reis. Dit besef ek elke keer wat ek op die Internet ingaan, met 'n boek in die bed klim, deur 'n tydskrif blaai, deur die veld stap, my man se hand om my lyf voel, voor my kas staan en nuwe klerekombinasies uitprobeer - om maar 'n paar te noem.
Al die ervaringe is mini reise wat ons in ons daaglikse lewe kan inkorpereer.

Want die antwoord lê in ontdekking. Solank die moontlike uitkomste vanaf die beginpunt divergeer, solank ons keuses het, kan almal reis.

Die geheim lê daarin - ons moet aanhou droom en glo dat ons 'n verskil kan maak waar ons is. Solank ons nuuskierig bly, aanhou ontdek, bly ons in transit - bereik ons die hoogste status: die van ewige reisiger.

"Think back, live today, look forward."

As I drove in my car this advertisement from SABC1 beside the road, with the fragmented heading and the silhouette of a child running carefree, got stuck in my thoughts.

The fragmented straight forward approach of the motto caught my eye. Instantly life is divided into three different paradigms. It is between those three paradigms that we daily place ourselves, that we live in. The present, past and the future.

Daily we have to decide, through our thoughts, actions and attitudes what weight we are going to attach to those three components in our lives.
The importance we give to the different components moulds our relationships, our spirit and that which we ultimately become.

We all have a past, a part of our lives that has gone by. We can't change it, make it worse or better. The only thing we can change is our attitude and thoughts that govern our memories.

The present, the here and now. That is where the challenge lies. It is the palette for our memories. It is happening as we speak, so we can't plan it. While we are contemplating our actions it slips through our fingers.

The future, tactically we will never get there. Like candy floss we will always taste it, but before we are able to grasp its contents it vanishes.

What makes this simple motto so effective is the fact that it assigns a certain weight to all three, to balance our thoughts and streamline our attitudes.

Think back
The way to treat the past. Don't live there, but visit there often through the vehicle of thought. Extract from it wisdom gained through mistakes and failure, brew on pleasant memories, strengthen your soul through memory aids - photo's, writings...
But do not stay too long. It is not a place for the living.

Look forward
It is there where the future lies. The eyes are the window to the soul. It is wise to let the light of the future enlighten the mind. To have a vision, a purpose, to plan with optimism ahead yet staying realistic without underlying pessimism. That is looking forward. You can't look forward if you are not enjoying the present. Looking forward gives perspective, helping us to use the present more wisely. Never visit the future though. Never try to put yourself there with the aim to conquer the future. The future is not to be conquered.

The answer, the missing link to a perfect balance lies in the treatment of the present.
Live today.
Grasp your current situation, use every minute of your day wisely, focusing on what you're doing now, while extracting wisdom from the past and aiming for the future. We will never be able to regret a life lived. Those who live each day die young, regardless of their age.

We only become old once regret has replaced our dreams. Straight forward: when the past and future has switched places. Once that has happened we can't live.

All around us people are stuck daily in the mud of their past failure and pain. Others again, has lost faith in the present, and too scared to live try to build a fictive place in the future. You either hide in the past or the future. There is no hiding place in the present. The present can only be faced boldly, honestly.
Once you start living you will get hurt. But those who have lived once will always be at peace with themselves.

Bagdad

"Every time you kill somebody, you kill a part of yourself."
Soldier in Iraq

"Wat gewees het, dit sal daar weer wees, en wat gebeur het, dit sal weer gebeur, en daar is glad niks nuuts onder die son nie."
Prediker 1:9

Those who die can tell
the world is turning on itself
a flashback tale of heaven-hell?

the ones we killed
are killing still
they haunt your dreams, they
aim sharp shoot skilled
at those whose lies
created these war cries.

Day by day between these ruins
the sound of war
missile through children's eyes
they say their prayers, last goodbyes
we offer our lives,
bombarding truth for more heroic lies.

Those who died can tell
the world is turning on itself.
Here we stand caught up in time
deceived, betrayed, war becomes the crime.

There is no end they say
life an endless war
fear, greed, power greet the day

In the end unarmed
we fight
our own echoes of fame,
no victory, just shame in sight.

Geskenk

Everyday is a gift from God, that's why it is called the present.

Elke oggend word toegedraai in 'n lagie ongekende moontlikhede, versier met linte kreatiwiteit en energie en word klokslag met die lui van jou wekker afgelewer. Vaak-vaak word die geskenk meestal op "snooze" eenkant toe gedruk, ruggedraai glip die waardering vir nog 'n dag van sekonde-geskenke, uit ons hande.

Tyd is die kosbaarste geskenk wat enigeiemand kan ontvang. Neem tyd van iemand weg en jy spreek 'n doodsvonnis oor die persoon uit. Om te gee is soveel beter as om te ontvang. Dit is eers wanneer die konsep van 'n geskenk van 'n selfstandige naamwoord na 'n werkwoord verander, dat ons gereed is om die seën van God te ontvang.

Jy kan nie 'n geskenk verdien nie. Die oomblik wat jy dit kies of verdien wil jy dit besit, vir jouself hou. Maar die wat hulle lewe wil behou of besit sal dit verloor, want jou lewe, jou tyd is 'n geskenk. Dit is verniet uit God se hand, uniek toegedraai vir jou. Probeer jy dit verdien, sal jy dit verloor, probeer jy dit vir jouself hou, sal dit van jou weggeneem word.

God gee aan jou sodat jy kan weggee. Paulus skryf: "ons maak baie ander ryk, as mense wat niks het nie, en tog besit ons alles."

Jy is die rykste erfgenaam op aarde. Jou koninkryk kan nie in aardse terme beskryf word nie, dit is bo enigeiets wat iemand kan dink of beleef. Tog leef ons soos bedelaars, te bang om die rykdom van God se liefde met ander te deel.

Ons mag onsself maar aansteek om lig te gee in 'n donker wêreld, ons sal nie uitbrand nie.
Ons mag maar ons blare van trots in nederigheid kneus om die geur van liefde te versprei, ons sal nie gewond bly nie.
Ons mag maar kniel en die olie van ons verdienste oor ons medemense se voete uitgiet, ons bronne word deur God aangevul.

Want eers wanneer ons besef - ons is 'n geskenk, 'n geskenk aan 'n donker en onseker wêreld, eers dan begin onsself die dag oopskeur, soos 'n kind met 'n verjaardaggeskenk maak.

Kruise

Vanaf ons vorige huis se stoep kyk mens uit oor Nelspruit. In die dag is dit die berge, die bos en huise wat soos muntstukkies in 'n doekpoeding versteek lê tussen al die bome. Maar in die nag verdwyn als om plek te maak vir 'n enkele verligte kruis wat op 'n berg teen die horison verskyn In die dag sou mens nie eers kon raai dat daar 'n kruis op die berg geplant is nie.

In die kar, tussen êrens en nêrens ry ons verby 'n kruis wat in wit klip teen 'n randjie uitgepak is om elke uitgeputte reisiger aan die dinge met ewigheidswaarde te herinner. Later die aand toe ons weer die pad in die donker aandurf sou niemand kon raai dat daar 'n kruis teen die berg uitgepak is nie.

Nou in hierdie week in aanloop tot Paasfees, kan ek nie anders as om al die kruisstasies op my lewenspad in oënskou te neem nie.

Kruise is bakens, rigtingwysers om ons voortdurend attent te maak op die werklke rede vir ons bestaan op aarde. In stilte dra hierdie simbool sy boodskap uit. Die punt waar twee rigtings horisontaal en vertikaal bymekaarkom is die hart se swaartepunt. Die kontrapunt van ons keuses. Ons het kruise nodig. Kruise wat bedags, wanneer alles duidelik voor ons lê dien as stille versekering dat ons pad beveilig word, dat ons kruistog nie om eie gewin is nie maar volgens God se beplanning vir ons lewe.

Maar ons het ook kruise nodig want net in die nag sigbaar is. Bedags wanneeer alles voor die wind gaan is hulle onsigbaar, maar wanneer die skemer van onsekerheid en beproewing sy kombers oor ons visie en perspektief gooi is dit hierdie verligde bakens wat ons weer terug lei op die beproefde pad. Hierdie kruise is net sigbaar vir die oog van die wat hulle oë in geloof kan opslaan na die berge en in hoop en liefde vertrou op God se lig van bystand en leiding. 'n Stad op 'n berg kan nie weggesteek word nie. So word die kruise wat ons plant op die berge van ons onwrikbare oortuigings en morele waardes bakens wat sigbaar word in tye van nood.

Maak vir jou kruise bymekaar in tye van voorspoed. Oordink jou waardes, jou motiverings en plant hierdie oortuigings op plekke waar hulle sigbaar sal wees in die tye wanneer dit nie so goed gaan nie.

Ons moet kruise uitstal, uitdeel, plant en verlig sodat ander God in kruiservarings kan leerken.

Reën

Een agtermiddag begin die weer onverwags dreun. Verbaas hardloop ek die voortuin in - geen wolk in sig nie. Maar by die agterdeur pak die wolke saam, so asof uit die niet. Ek skarrel binne toe, trek vinning al die kragproppe uit die muur (ek het nog altyd 'n heilige vrees gehad vir die gevolge van 'n krag-weerligkombinasie). In die proses vergeet ek skoon van die amper droë wasgoed wat op die draad agterbly. Prioriteite, prioriteite...

Ook nie lank daarna nie, of dit sous behoorlik. Die geur van vars grond stroom die huis binne, vergesel deur 'n afkoelbriesie.
Dit is wat ek 'n welkome lafenis noem, so op 'n drukkende somersdag. Onwillkeurig kom daar 'n ligtheid in jou gemoed, 'n nietige dankbaarheid. Die reën val waar hy wil, soms onverwags, ander kere na wolkbeloftes wat vir dae in die lug gehang het.
Soms val die water vir dae aaneen, ander kere lek-lek hy aan die grond net om weer aan te beweeg.

Hoe dit ookal sy - reën bring lafenis, verligting. Ons kan nie sonder reën oorleef nie. Ons bid daarvoor, smeek dit af - en wanneer dit kom meet ons dit om seker te maak dit was genoeg, vang dit op in enige beskikbare houer van skotteltjies tot massiewe tenks. Want reën bly kosbaar en wie weet wanneer dit weer hierlangs gaan kom.

So is vriendskap ook. Op die dorre aarde van eensaamheid, bring vriendskap hoop. Ons het dit nodig vir oorlewing. Ware vriendskap verkwik, onwillekeurig begin die gees ontkiem en groei. Ons hele wese word deur opregte vriendskap deurweek, om ons versterk en verfris te laat. Ons almal is instaat om 'n ware vriend te wees. Ons moet nood raaksien en daar waar die droogte lewensvreugde steel behoort ons, al is dit onverwags lewe te laat reën.

Laat dit juis reën daar waar ander reënvriendskappe lanklaas 'n draai gemaak het. Moenie suinig wees om dit uit te deel nie. Jy mag maar, die reën is verniet.

Black

Every artist who mixes his own paint knows the power of black. Only a few drops of black paint has the power to transform a bright red rose into leaves of oxen blood, bring gloom into a sunny day or put an ominous look into a shiny eye.

Black absorbs all other colours into its realm, never satisfied with that which it digests. Always craving for more, unwilling to give, but always taking.

I look at my life - the balancing of colours with every stroke of breath I take each day. And I realise it is so tempting to give yourself over into the blinding light of black. Each negative thought in our lives, each and every time we block positive attitudes we add a drop of black to our pallette. With each and every drop the colours fade - until in the end we are left with a distorted darkened picture of who we are.

All around us we come in contact with people for whom everything has turned into a monochromic picture. They are easy to spot - covered in pessimism they are left hopeless, don't look forward to anything, they fail to remember the pleasures and grace that belongs to the past.

Every day we have to make a cognitive choice to cast away black and choose colour. Of course we all need black in our life's painting, but we must make a wise and responsible choice to use it to our mental advantage - not our detriment. The best way to discard black is through thankfulness for the things you have now and that which you had in the past. You don't need anything to be thankful, for those with a thankful spirit always have enough.

Secondly you need something to look forward to. It needn't cost money. The only recommendation is that it must be special to you. Place things that interest you - a hobby, time with friends, time alone, on top of your to do list. It will keep you going, refreshing your spirit.

Thirdly make time to work through your attitudes and thoughts. Digesting negative thoughts, retaining the gems of precious memories. Everyone needs time alone to find and equilibrium of colours to put on your brush.

Life is only lived by those who realise the power of their thoughts. Your thougts have the power to ruin you, but on the other hand also the power to ensure victory over any circumstance.

Therfor think before every stroke, mix the colours of your thoughts with care, always honest to yourself on what you see - for only through honesty will you be able to alter the picture.

Seek happiness - it will not seek you. You have a choice - embrace the truth and make careful choices. Use every colour, don't be shy to paint yourself the way you are.

Making a difference

I've always wanted to make a difference. Improve things, be like a fresh breeze in a damp and stuffy room. But I realized: the more I try to focuss on doing things differently, the further I am from getting there.

So, how does one start in making a difference:

• First you need pure intentions. You can't bring positive change in the lives of others if your aim is selfgain and glory. The integrity road is steep and because so few make use of it, the maps are sometimes unavailable. But only by travelling on this road will you have an impact on others.
• Only by knowing what needs to be changed can we start making a difference. A change might be as good as a holiday to some, but in general people are resistant to change. It's easier, less strain on our minds to keep things the way they were before. So, once you know waht you want to change, start gradually, while considering the feelings of others.
• To make a difference we need to be time conscious. The best time to make a difference is now. One finds that some people will make a difference in the lives of others wherever they go. It is simply a lifelong attitude, a way of acting, thinking, living.
• To make a big difference you have to start small. The starting point is far from the finish line, so be patient. Once you know what you want to change, do your planning first, discuss with others and God, set definite goals and don't be discouraged if you donn't see immediate results. Those who made a life changing difference started off with only a positive attitude, a smile and small pieces of input. Fortunately a positive attitude rubs off, it snowballs until the endresult is above all expectation.
• Always remember that you can't make a difference unless you are prepared to change yourself in the process. We can't change things around us with rigid attitudes. We have to stay truthful and flexible.

Those who made a difference before us did it with a positive attitude, through creative thinking, while having faith in what they were doing.

It takes a lot more effort to make a difference in lives of others than to just be around and to do what is expected of you. But if all the people around us only does their duties we will live bluntly, without a vision. Our lives will be selfish and empty.

It is through the energy generated from the impact we have on others that we generate inspiration and creativity for tomorrow.

Make that change - doesn't matter how small. Your efforts will be rewarded.

By die verkeerslig

In haastigheid ry
boksies mense verby,
onbewus vir ewig
in die oomblik
saamgemarionet.

Elkeen binne die
kosmos van
eie gedagtes
vasgegordel
Firestone voort:
Oog-op-meterkonsentrasie
om binne
spoedgrensemosie
te bly
venster ongewaardeerde
landskappe
vir altyd verby.

Maar soms
faal ons flikkerligbravade
van ander-in-agneemkonsiderasie -
breek ons los
tot toeterkonsternasie
om so teen elke prys
stamploos
van punt A na B te reis.

Met ons eindbestemming
in sig,
terwyl duisende kilometers
ons lewe
opvakuum,
glo ons dwaas
hier sal
ons rus kan vind.

Tog bly ons
altyd oppad
te bang om
teen tyd stil te staan
soek ons,
smag ons,
jaag ons
lewe verby.

'n Vars begin

Oral om ons sien mens die hunkering om ontslae te raak van die verlede, bande te breek en 'n nuwe begin te maak.

In die natuur verloop alles siklies - die seisoene, 12 maande in 'n jaar, elke dag begin met lig en eindig met donker. Alles 'n herhaling, maar juis in hierdie proses van repitisie is daar vir elkeen van ons 'n geleentheid.
'n Geleentheid vir oorbegin.

Die Here het geweet dat die homosapiens geneig is om verstrengel te raak in die detail van die lewe. Ons hou aan tob oor gedane sake, mallemeule heen-en-weer tussen keuses en verloor ons perspektief soos ons aandag afgetrek word deur die kleinighede van die lewe.

Vir Dawid was dit so belangrik om in die oggend, met 'n brein wat helder en onbesoedeld is, die dag saam met die Here af te skop. Voor die eise van die dag al mens se aandag in beslag neem.

So skep God elke jaar 'n geleentheid om aan te skuif. Al kan ons nie by een van ons nuwejaarsvoornemens hou nie, kan ek nie help om te wonder hoeveel erger ons omstandighede sou gewees het as daar nie 'n vars begin was elke jaar nie.

Elke seisoensverandering ontlok dieselfde vernuwingsproses. In die lente versnipper ons, ons hare, gaan op 'n dieet en pak kaste reg. Winters maak ons luier en rustiger - wat ook 'n nodigheid is.

Ons het elke begin en elke einde nodig. Ons moet kan agterlos om ligvoets aan te gaan, maar tog genoeg saamdra om ons deur die moeilike tye vorentoe te help. Die vars begin tye is geleenthede om perspektief te kry op watter bagasie nodig is vir die pelgrimstog vorentoe.

Wanneer ons weier om af te skakel en rustig te raak, jaag ons verby hierdie geleenthede en word ons beroof van soveel vreugde en vrede.
Oral waar ons gaan kom ons af op die wat sneuwel aan 'n gebrekkige vars begin. Mense wat onrustig slaap, in die oggend uit die bed uit jaag sonder om vir 'n paar minute stil te word, om jare aaneen te werk sonder om jouself 'n blaaskans te gee. Tot mens op 'n dag wakker word en voel alles het sinneloos geword. 'n Dag waarop geen vitamienpil, energieskommel of kitsdieet meer die probleme wil oplos nie.

Daar is so baie maniere om elke dag 'n mini-begin te maak: begin elke oggend met 'n stukkie stilword, probeer iets nuuts vir aandete, koop 'n nuwe CD, bly bietjie langer in die bad, gaan hou op 'n nuwe plek vakansie, verf jou huis, dra 'n kleur wat jy nog nooit voorheen gedra het nie, kry 'n nuwe stokperdjie.

'n Vars begin impliseer ook om te begin tyd maak vir mense om jou en die belangrikste hiervan is vergifnis. Jesus is die baanbreker op die vars-begin-beginsel. Sy hele lewensdoel was om ons te ruk uit 'n lewe van hopeloosheid en deur sy geskenk op Golgota vir ons die geleentheid te gee om oor te begin.
Sy vergifnis was groot genoeg vir die heelal en Hy roep ons om ook die mense rondom ons te vergewe.
Vergifnis is 'n vars begin, nie net vir die een wat dit ontvang nie, maar veel eerder vir die een wat dit uitdeel. Dit gee ware bevryding. Sonder vergifnis vergiftig ons onsself dag vir dag met die verlede totdat ons later almal wat naby ons probeer kom wegdryf.

Die gevolge van 'n vars begin is soos om 'n appel te pluk en te eet. Die varsste appel is die een wat nou net gepluk is. Om 'n vars begin te pluk moet ons die geleenthede wat op ons pad kom raaksien en die wat ryp is op die regte tyd pluk. Om iets te pluk is om dit jou eie te maak. So moet elke vars begin, elke ritueel deel word van ons menswees en lewensuitkyk.

Daar is baie maniere waarop 'n mens 'n appel kan eet. Party hap hom, ander skil hom in skywe en eet met die hand, of gooi dit in 'n vrugteslaai. My ouma bak appeltert, ander versap dit. Dit maak nie saak nie, vir elkeen sal 'n vars begin iets anders beteken en ander waarde inhou.

Die essensie bly dieselfde - ons moet die geleentheid raaksien, benut en dit boonop geniet.